Hindi biro ang sumabit sa mga dyipni dahil bukod sa ito ay nakakangawit ay kaakibat din nito ang peligro na ‘di na inaalintana ng mga sumasabit. Dahil kung hindi nga naman ito gagawin ay aabutin ng siyam-siyam sa kalsada. Pabor din ito sa mga babae dahil kung hindi sasabit ang mga magiginoo ay hindi sila makakaupo kapag rush hour. Lalong pabor sa mga drayber dahil pinakabonus na nila ang pagkakaroon ng mga sabit.
Sa isang dyipni, pinakamarami na ang sampung bilang ng mga nakasabit. Talaga namang nagkakasiksikan at patibayan na lang ng katawan para makayanan ang mahabang biyahe. Bukod pa rito ay expose sa matinding sikat ng araw o ‘di kaya’y sa ulan. Iba’t iba ang istilo ng mga nakasabit, mayroong isang paa na lang ang nakasampa, mayroon din nasa pinakagilid na at mayoong pang kahit walang istribo ay nakasampa pa rin sa mataas na bakal ng likurang bahagi ng dyipni. Overloaded na ang ganito pero ang mga drayber dahil hapit din ay pasakay pa rin ng pasakay kahit puno na ng sabit. Sa ibang bansa ay mahigpit na ipinagbabawal ang overloaded sa mga sasakyan. Mayroon nga akong nasakyan na sa kakatawag ng konduktor ng pasahero ay siya ang muntikang ‘di na makasabit!
Dalawang beses na rin akong nakakita ng dyipni na sinalpok ng kasunod na sasakyan. Mabuti na lamang at nagkataong walang sabit . Pero hindi laging ganito dahil mayroon akong nabalitaan noon na isang mamang nakasabit sa may Mayamot, Antipolo City na nasalpok ng kasunod na sasakyan ang dyip na kanyang pinagsabitan. Kaya’t ang resulta ay naputulan siya ng isang binti.
Sadyang ‘di natin malalaman kung kailan magkakaroon ng peligro. Pero may ilang simpleng pamamaraan na makakatulong kapag nakasabit ka para iwas-peligro. Ika nga, mas maganda na rin ang nag-iingat. Unang-una, kapag nakasabit ka sipating mbuti ang kakapitang bakal dahil baka malapit nang matanggal sa pagkaka-welding. Para makasiguro, dalawang bakal ang kapitan. Sakali mang bumigay ang isa at least ay nakakapit ka pa rin. Naranasan ko na kasi ang ganito, mabuti na lamang at nakahinto ang sinasakyan kong dyip. Isa pa, kapag may mga bumabang pasahero ay pumasok agad lalo na’t malayo pa naman ang bababaan. Huwag ding magpatalun-talon kapag bumababa ng dyip dahil kapag nagkamali ng bagsak ay maaring matumba at masagaan pa ng kasunod na sasakyan. Kapag bababa ay mag-abiso sa konduktor at drayber at ugaliing magsabi ng “sandali lang, bababa ako.” May mga drayber kasi na nagpapatakbo agad palibhasa ay sabit ang bababa kaya’t iniiisip na sobrang bilis itong makabababa. Ang pinakaimportante, laging talasan ang pakiramdam sa mga kasunod na sasakyan.
Anu’t anuman patuloy pa rin ang buhay-sabit nating mga kalalakihan. Dahil kailangan nating maglakbay at makarating sa ating mga destinasyon. Ooops, mama, para!